MARIO BAGNASCHI

EL GNAM

Nei tèmpi indré, la miseria l’èra tanta. A la "Massaglia Bassa" ghe stèva el Gnam cun la so dona e quater fiöi. El laurèva apèna quande gh’èra da ‘nda a taià sü le rive dei risi, pö el truèva pü gnèn da fa. E la fame la se sentiva sübite.

El por ome ch’el duèva pensà da daghe da mangià ai so quater fiöi, lè gnude a savè che ala "Cassina Müsela" el fitaul l’eva sumenade un campe de patati e che nel mès de Lüi se pudeva ‘ndà a catai sü.

El fitaul pro, el se incurgiüde che la tèra l’èra stai muèscia e l’ha vizade i carabigneri che ian cuminciade a fa la runda, un po’ scomuda per lur, perché i gh’èvun da ‘ndà dala Vignöla fina a la Müsela.

Un dì, el por Gnam l’ha sentüde i pasi d’un scarpon e l’ha pensade: "Questi ièn i gian", alura l’ha tirade föra la curuna del rusari el se mis a pregà.

El marescial l’ha vusade: "Fermo là!". El Gnam, ch’el fèva finta de gnèn, el ‘ndèva inanse cun le so urasion. Alura i carabigneri ièn turnadi in caserma cunvinti che l’èra un por ome ch’el ‘ndèva in gir a pregà per i pori morti.

Cun la scüsa da pregà, intante el Gnam per tri dì l’ha catade sü patati per daghe da mangià per un bel po’ ala so familia.

Ma al quarte dì, el fitaul l’èra lì a spetal cun i so paisan, l’han ciapade e l’han purtade in casèrma.

Quande el marescial el g’ha dumandade el perché l’ha fai, el g’ha risposte ch’el gheva quater fiöi da mantegnì.

"Ma il campo non è vostro!", el g’ha risposte el marescial.

E lü sübite: "El g’ha reson, ma me ho purtade no via la tèra,… el campe l’è amò là, me ho tirade sü i patati, che a dì la verità ièn stai no bon cume quei de l’ane pasade. E pö,…siur marescial, el sa s’la dis la gènte: la roba dei campi lè de Dio e dei so Santi!